Differentiaal diagnose uitstraling in
het been
Stenose
Een stenose is een vernauwing van een wervelkanaal. Naarmate
men ouder wordt is de kans op artrose groter. Dit komt ook in de lumbale
wervelkolom voor. Als reactie hierop wordt het bot dikker en kan gaan woekeren.
Dit zorgt ervoor dat de ruimte waar de zenuw wortels en de cauda doorheen lopen
kleiner wordt. Ook verliest het ligamentum Flavum zijn elasticiteit waardoor
het in extensie verkort en opkrult, waardoor er nog minder ruimte overblijft. Tijdens
extensie wordt de ruimte nog kleiner, dit verklaart dan ook dat de klachten
verergeren tijdens staan en lopen.
Symptomen:
-
Hogere leeftijd (60-70 RS:2 <70 RS:3)
-
Pijn ontstaat geleidelijk
-
Lopen en staan provoceert de klachten (RS:2)
-
Stoppen met lopen (stilstaan) verlicht niet
-
Flexie LWK (zitten, liggen) reduceert de
klachten
-
In de loop van de dag meer last
-
Uitstraling bilateraal
-
Vaak geen uitstraling in het segment.
Diagnostiek:
-
Herkenning van de bovengenoemde symptomen
-
Positieve passieve Straight Leg Raise (30-70
graden)
-
Flexie(provoceerd)-extensie(reduceerd) in het
actief bewegingsonderzoek
-
Abnormale achillespees reflex (hyper/clonus)
-
Verder moet rekening gehouden met afwezigheid
claudicatio, neuropathie en diabetes.
Radiculopathie
Een radiculopathie is een prikkeling of beknelling van de
zenuwwortel in de rug. Dit kan een mechanische prikkeling zijn zoals
bijvoorbeeld een bulging disc, maar ook een chemische, bijvoorbeeld een
ontsteking. Doordat de zenuwwortel geprikkeld wordt zal de uitstraling altijd
unilateraal zijn en de uitstraling in het segment van het niveau in de rug.
Symptomen:
-
Scherp schietende pijn
-
Schiet in de rug, waarop uitstraling in been
volgt
-
Hoesten niezen persen provoceert klachten
-
Flexie LWK provoceert klachten
-
Lopen reduceert klachten
-
Pijn in segmentale uitstralingsgebied
-
Pijn in de benen staat op de voorgrond
-
Zwaar lichamelijk werk / houdingsproblematiek
vaak aan de grondslag
-
MRC, reflexen en sensibiliteit afwijkend
-
Soms aanwezigheid klapvoet
(Vroomen, 2002)
-
Vinger-bodem afstand >25
-
Afwezigheid van reflexen
-
Parese van de dorsaalflexoren, of alleen
krachtsvermindering (klapvoet?)
-
Passieve Straight Leg Raise test tussen 30-70
graden
Coxartrose
Coxartrose is gewrichtsslijtage van het heupgewricht.
Meestal ontstaat dit proces op latere leeftijd. Doordat het kraakbeen
degenereert kunnen osteofyten ontstaan en
veranderd het glijvlak in het gewricht wat kan zorgen voor een veranderd
bewegingspatroon. Dit kan secundair een ontsteking veroorzaken. Dit veroorzaakt
de pijnklachten.
Symptomen:
-
Hogere leeftijd (Vanaf de leeftijd van 60 jaar
neemt de kans met 85% toe)
-
Pijn in de lies
-
Pijn tijdens lopen
-
Crepitaties
-
Opstart pijn / stijfheid
-
Ochtendstijfheid
-
’s Ochtends pijn, in de loop van de dag minder
last. Na meer belasting ook weer meer last
-
Bewegingsbeperking heup, met name flexie en
extensie
-
Bewegingen in de rug beïnvloed pijn in het been
niet
-
Spierzwakte van met name de abducturen en
bilmusculatuur
-
Uitstraling laterale zijde bovenbeen tot en met
de knie
Diagnostiek:
(Clinical prediction rules, Sutlive, 2008)
Sensitiviteit/specificiteit bij 4/5 predictors = 14/48/98%.
Bij 3 = 71/86%. bij 2 = 81/61. Bij 1 = 95/18%
-
Bewegingsbeperking heup, flexie, extensie
-
Beperkte endorotatie <25 graden
-
Scour test
-
Patricks test
-
Hip flexion test (iliopsoas)
Hamstrings
Blessures aan de hamstrings kunnen worden veroorzaakt door
een gebrek aan lenigheid, overbelasting, een disbalans tussen de Quadriceps en
hamstrings, en onvoldoende warming-up. De Biceps Femoris is meestal aangedaan
waanneer de blessure ontstaan is na een explosieve beweging. Bijvoorbeeld een
sprint tijdens voetbal De Semimembranosus is juist eerder aangedaan wanneer de
blessure ontstaan is na een langzamere beweging, zoals bijvoorbeeld bij
dansers. (Askling) Proximale hamstring blessures komen met name voor bij een
leeftijd onder de 25 jaar oud en wordt soms verward met een compressie van de
zenuwwortel. Distale hamstringblessures komen zeer gering voor en hier is dan
ook weinig evidentie voor te vinden. De meest voorkomende hamstringblessures
zijn centraal gelegen. (Clifford)
Symptomen:
-
Pijn ontstaan na overbelasting
-
Het “schoot” in het been (explosief starten)
-
Bewegingen waarbij Hamstring op lengte wordt
gebracht. (extensie knie gecombineerd met flexie heup)
-
Pijn tijdens en na belasting
-
Pijn neemt af in rust
-
Spier is rekpijnlijk
-
Pijn tijdens aanspannen spier
-
Flexie LWK kan klachten provoceren, andere
bewegingen LWK niet
-
Eerdere hamstringblessures is de
voorgeschiedenis
SI-gewricht
Het sacro-illiacaal gewricht zorgt voor de verbinding van de
LWK met de benen. Een blessure van het SI-gewricht wordt meestal gekenmerkt
door hyper- of hypomobiliteit. Oorzaken zijn meestal gelegen in een trauma, of
langdurige overbelasting. (Denk aan lange afstanden hardlopen) Ondanks er
minimale beweging mogelijk is in het SI-gewricht. Een paar millimeter tot
enkele centimeters is deze bewegelijkheid belangrijk om goed te kunnen
functioneren. Ook tijdens de zwangerschap kan het SI-gewricht een probleem
worden. Door het hormoon relaxine worden de banden losser wat
bekkeninstabiliteit tot gevolg kan hebben.
Symptomen:
-
Trauma (verstappen, val)
-
Overbelasting (hardlopen)
-
Zwangerschap
-
Pijn in onderrug met uitstraling in bilregio
-
SI drukpijnlijk
-
Pijn in fortingebied
Diagnostiek:
Bron van nocisensoriek gelegen in SI-gewricht:
-
Cluster van van der Wurff
-
Cluster van Laslett
Lumbale segmentale instabiliteit
Lumbale segmentale instabiliteit kan aanwezig zijn bij
mensen met chronisch aspecifieke rugklachten met recidiven. Bij deze groep is er
een verhoogde bewegelijkheid segmentaal aanwezig. Ook is er vaak sprake van
spierzwakte gelegen in de stabiliserende rug/buik musculatuur. Door deze
hypermobiliteit kunnen bepaalde elementen in de rug bekneld raken waardoor er
uitstraling in het been waargenomen kan worden.
Symptomen en diagnostiek:
-
Chronische aspecifieke rugklachten, vaak met recidieven
-
Problemen tijdens deflexie
-
Abbarent movements
-
Het gevoel dat het in de rug schiet
-
Bilaterale uitstraling
-
Pijn in de rug staat op de voorgrond
-
Neiging tot automanipulatie
-
Lang bepaalde houding vast houden provoceert de
klachten
-
Slenteren provoceert de klachten
-
Naarmate de dag vordert nemen de klachten toe
-
Positieve prone instability test
-
Positieve PA-spring test
-
Positieve lumbar extension test
Pijn in nek/schouder regio
Radiculopathie
Symptomen:
-
Scherp schietende pijn
-
Interscapulaire pijn
-
Flexie provoceerd de klachten, extensie
reduceerd
-
Uitstralende pijn in armen staat op de voorgrond
-
Uitstraling wordt waargenomen in segment
-
Bewegingen in de nek beïnvloeden de klachten
-
Sensibiliteit veranderd. (Gevoelloosheid,
tintelingen)
-
Krachtsvermindering en verminderde reflexen
Diagnostiek: (Wainner)
4 predictoren:
-
Upper limb tension test
-
Spurling test
-
Distraction test
-
Cervicale rotatie > 60 graden
Bij 3 positieve testen: Sens = 39% Spec = 94%
Bij 4 positieve testen: Sens = 24% Spec = 99%
Artrose
Symptomen:
-
Hogere leeftijd (vanaf 60 en zeker vanaf 70)
-
(Start)Stijfheid
-
Ochtend stijfheid
-
’s Ochtends klachten en eind van de dag meer
klachten
-
In rust nemen de klachten af
-
Bewegingsbeperkingen
-
Interscapulaire pijn
Cervicale segmentale instabiliteit
(motor control impairment)
Symptomen:
-
Een zwaar hoofd
-
Neiging tot automanipulatie
-
Antalgische houding (Vaak vergrootte lordose)
-
Last na lang houding vast houden
-
Klachten nemen toe in de loop van de dag
-
Deflexie provoceert klachten
-
Klachten nemen toe in eindstandige posities
-
Chronische nekklachten met meerdere recidieven
-
Hoge tonus ventrale nek musculatuur
-
Segmentaal drukpijnlijk
Diagnostiek:
-
test van Lanser
-
Stabilizer test
-
Korte flexie test
Schouderklachten:
Uitsluiten glenohumeraal bij nekklachten:
-
Klachten bij bovenhands werken/bewegen
-
Klachten bij het liggen op de arm
-
Painfull arc
Impingement:
Bij een impignement worden de structuren die onder het acromiondak
lopen ingeklemd. De ruimte onder dit dak bedraagt ongeveer 1 cm. Wanneer deze
ruimte kleiner wordt kunnen de weefsels minder goed onder het dak bewegen. Het
is een verzameldiagnose, want de volgende vraag is natuurlijk: Wat wordt er
ingeklemd?
Symptomen:
Algemeen:
-
Painfull arc
-
Pijnrondom het schoudergewricht, uitstralend
naar de zijkant van de bovenarm
-
Antalgische houding
-
Scapulaire dyskinesie
Slijmbeurs:
-
Ontstekingsfactoren
-
Pijn in rust
Pees:
-
Weerstandtesten spier pijnlijk en evt
krachtsvermindering
-
Aangedane spier drukpijnlijk en rekpijnlijk
-
Positieve rotator-cuff test (specifiek voor de
spier)