woensdag 3 september 2014

differentiaal diagnostiek, stenose, radiculopathie, hamstrings, si-gewricht, segmentale instabiliteit, mci

Met dank aan mijn stagiair het volgende artikel over differentiaal diagnostiek
 
Differentiaal diagnose uitstraling in het been
 

Stenose

 

Een stenose is een vernauwing van een wervelkanaal. Naarmate men ouder wordt is de kans op artrose groter. Dit komt ook in de lumbale wervelkolom voor. Als reactie hierop wordt het bot dikker en kan gaan woekeren. Dit zorgt ervoor dat de ruimte waar de zenuw wortels en de cauda doorheen lopen kleiner wordt. Ook verliest het ligamentum Flavum zijn elasticiteit waardoor het in extensie verkort en opkrult, waardoor er nog minder ruimte overblijft. Tijdens extensie wordt de ruimte nog kleiner, dit verklaart dan ook dat de klachten verergeren tijdens staan en lopen.

 

Symptomen:

-          Hogere leeftijd (60-70 RS:2 <70 RS:3)

-          Pijn ontstaat geleidelijk

-          Lopen en staan provoceert de klachten (RS:2)

-          Stoppen met lopen (stilstaan) verlicht niet

-          Flexie LWK (zitten, liggen) reduceert de klachten

-          In de loop van de dag meer last

-          Uitstraling bilateraal

-          Vaak geen uitstraling in het segment.

 

Diagnostiek:

(Prediction rules [P1] van Konno, 2007, gebruik deze om stenose uit te sluiten )

-          Herkenning van de bovengenoemde symptomen

-          Positieve passieve Straight Leg Raise (30-70 graden)

-          Flexie(provoceerd)-extensie(reduceerd) in het actief bewegingsonderzoek

-          Abnormale achillespees reflex (hyper/clonus)

-          Verder moet rekening gehouden met afwezigheid claudicatio, neuropathie en diabetes.

 

Radiculopathie

 

Een radiculopathie is een prikkeling of beknelling van de zenuwwortel in de rug. Dit kan een mechanische prikkeling zijn zoals bijvoorbeeld een bulging disc, maar ook een chemische, bijvoorbeeld een ontsteking. Doordat de zenuwwortel geprikkeld wordt zal de uitstraling altijd unilateraal zijn en de uitstraling in het segment van het niveau in de rug.

 

Symptomen:

-          Scherp schietende pijn

-          Schiet in de rug, waarop uitstraling in been volgt

-          Hoesten niezen persen provoceert klachten

-          Flexie LWK provoceert klachten

-          Lopen reduceert klachten

-          Pijn in segmentale uitstralingsgebied

-          Pijn in de benen staat op de voorgrond

-          Zwaar lichamelijk werk / houdingsproblematiek vaak aan de grondslag

-          MRC, reflexen en sensibiliteit afwijkend

-          Soms aanwezigheid klapvoet

 


(Vroomen, 2002)

-          Vinger-bodem afstand >25  

-          Afwezigheid van reflexen

-          Parese van de dorsaalflexoren, of alleen krachtsvermindering (klapvoet?)

-          Passieve Straight Leg Raise test tussen 30-70 graden

 

Coxartrose

 

Coxartrose is gewrichtsslijtage van het heupgewricht. Meestal ontstaat dit proces op latere leeftijd. Doordat het kraakbeen degenereert kunnen osteofyten ontstaan en  veranderd het glijvlak in het gewricht wat kan zorgen voor een veranderd bewegingspatroon. Dit kan secundair een ontsteking veroorzaken. Dit veroorzaakt de pijnklachten.

 

Symptomen:

-          Hogere leeftijd (Vanaf de leeftijd van 60 jaar neemt de kans met 85% toe)

-          Pijn in de lies

-          Pijn tijdens lopen

-          Crepitaties

-          Opstart pijn / stijfheid

-          Ochtendstijfheid

-          ’s Ochtends pijn, in de loop van de dag minder last. Na meer belasting ook weer meer last

-          Bewegingsbeperking heup, met name flexie en extensie

-          Bewegingen in de rug beïnvloed pijn in het been niet

-          Spierzwakte van met name de abducturen en bilmusculatuur

-          Uitstraling laterale zijde bovenbeen tot en met de knie

 

Diagnostiek:

(Clinical prediction rules, Sutlive, 2008)

Sensitiviteit/specificiteit bij 4/5 predictors = 14/48/98%. Bij 3 = 71/86%. bij 2 = 81/61. Bij 1 = 95/18%

 

-          Bewegingsbeperking heup, flexie, extensie

-          Beperkte endorotatie <25 graden

-          Scour test

-          Patricks test

-          Hip flexion test (iliopsoas)

 

 

Hamstrings

 

Blessures aan de hamstrings kunnen worden veroorzaakt door een gebrek aan lenigheid, overbelasting, een disbalans tussen de Quadriceps en hamstrings, en onvoldoende warming-up. De Biceps Femoris is meestal aangedaan waanneer de blessure ontstaan is na een explosieve beweging. Bijvoorbeeld een sprint tijdens voetbal De Semimembranosus is juist eerder aangedaan wanneer de blessure ontstaan is na een langzamere beweging, zoals bijvoorbeeld bij dansers. (Askling) Proximale hamstring blessures komen met name voor bij een leeftijd onder de 25 jaar oud en wordt soms verward met een compressie van de zenuwwortel. Distale hamstringblessures komen zeer gering voor en hier is dan ook weinig evidentie voor te vinden. De meest voorkomende hamstringblessures zijn centraal gelegen. (Clifford)

 

Symptomen:

-          Pijn ontstaan na overbelasting

-          Het “schoot” in het been (explosief starten)

-          Bewegingen waarbij Hamstring op lengte wordt gebracht. (extensie knie gecombineerd met flexie heup)

-          Pijn tijdens en na belasting

-          Pijn neemt af in rust

-          Spier is rekpijnlijk

-          Pijn tijdens aanspannen spier

-          Flexie LWK kan klachten provoceren, andere bewegingen LWK niet

-          Eerdere hamstringblessures is de voorgeschiedenis

 

 

SI-gewricht

 

Het sacro-illiacaal gewricht zorgt voor de verbinding van de LWK met de benen. Een blessure van het SI-gewricht wordt meestal gekenmerkt door hyper- of hypomobiliteit. Oorzaken zijn meestal gelegen in een trauma, of langdurige overbelasting. (Denk aan lange afstanden hardlopen) Ondanks er minimale beweging mogelijk is in het SI-gewricht. Een paar millimeter tot enkele centimeters is deze bewegelijkheid belangrijk om goed te kunnen functioneren. Ook tijdens de zwangerschap kan het SI-gewricht een probleem worden. Door het hormoon relaxine worden de banden losser wat bekkeninstabiliteit tot gevolg kan hebben.

 

Symptomen:

-          Trauma (verstappen, val)

-          Overbelasting (hardlopen)

-          Zwangerschap

-          Pijn in onderrug met uitstraling in bilregio

-          SI drukpijnlijk

-          Pijn in fortingebied

 

Diagnostiek:

Bron van nocisensoriek gelegen in SI-gewricht:

-          Cluster van van der Wurff

-          Cluster van Laslett

 

Lumbale segmentale instabiliteit

 

Lumbale segmentale instabiliteit kan aanwezig zijn bij mensen met chronisch aspecifieke rugklachten met recidiven. Bij deze groep is er een verhoogde bewegelijkheid segmentaal aanwezig. Ook is er vaak sprake van spierzwakte gelegen in de stabiliserende rug/buik musculatuur. Door deze hypermobiliteit kunnen bepaalde elementen in de rug bekneld raken waardoor er uitstraling in het been waargenomen kan worden.

 

Symptomen en diagnostiek:

-          Chronische aspecifieke rugklachten, vaak met recidieven

-          Problemen tijdens deflexie

-          Abbarent movements

-          Het gevoel dat het in de rug schiet

-          Bilaterale uitstraling

-          Pijn in de rug staat op de voorgrond

-          Neiging tot automanipulatie

-          Lang bepaalde houding vast houden provoceert de klachten

-          Slenteren provoceert de klachten

-          Naarmate de dag vordert nemen de klachten toe

-          Positieve prone instability test

-          Positieve PA-spring test

-          Positieve lumbar extension test

 

 

Pijn in nek/schouder regio

 

Radiculopathie

 

Symptomen:

-          Scherp schietende pijn

-          Interscapulaire pijn

-          Flexie provoceerd de klachten, extensie reduceerd

-          Uitstralende pijn in armen staat op de voorgrond

-          Uitstraling wordt waargenomen in segment

-          Bewegingen in de nek beïnvloeden de klachten

-          Sensibiliteit veranderd. (Gevoelloosheid, tintelingen)

-          Krachtsvermindering en verminderde reflexen

 

Diagnostiek:  (Wainner)

4 predictoren:

-          Upper limb tension test

-          Spurling test

-          Distraction test

-          Cervicale rotatie > 60 graden

Bij 3 positieve testen: Sens = 39% Spec = 94%

Bij 4 positieve testen: Sens = 24% Spec = 99%

 

Artrose

 

Symptomen:

-          Hogere leeftijd (vanaf 60 en zeker vanaf 70)

-          (Start)Stijfheid

-          Ochtend stijfheid

-          ’s Ochtends klachten en eind van de dag meer klachten

-          In rust nemen de klachten af

-          Bewegingsbeperkingen

-          Interscapulaire pijn

 

 

Cervicale segmentale instabiliteit

(motor control impairment)

 

Symptomen:

-          Een zwaar hoofd

-          Neiging tot automanipulatie

-          Antalgische houding (Vaak vergrootte lordose)

-          Last na lang houding vast houden

-          Klachten nemen toe in de loop van de dag

-          Deflexie provoceert klachten

-          Klachten nemen toe in eindstandige posities

-          Chronische nekklachten met meerdere recidieven

-          Hoge tonus ventrale nek musculatuur

-          Segmentaal drukpijnlijk

 

Diagnostiek:

-          test van Lanser

-          Stabilizer test

-          Korte flexie test

 

 

 

Schouderklachten:

 

Uitsluiten glenohumeraal bij nekklachten:

-          Klachten bij bovenhands werken/bewegen

-          Klachten bij het liggen op de arm

-          Painfull arc

 

 

Impingement:

Bij een impignement worden de structuren die onder het acromiondak lopen ingeklemd. De ruimte onder dit dak bedraagt ongeveer 1 cm. Wanneer deze ruimte kleiner wordt kunnen de weefsels minder goed onder het dak bewegen. Het is een verzameldiagnose, want de volgende vraag is natuurlijk: Wat wordt er ingeklemd?

 

Symptomen:

Algemeen:

-          Painfull arc

-          Pijnrondom het schoudergewricht, uitstralend naar de zijkant van de bovenarm

-          Antalgische houding

-          Scapulaire dyskinesie

Slijmbeurs:

-          Ontstekingsfactoren

-          Pijn in rust

Pees:

-          Weerstandtesten spier pijnlijk en evt krachtsvermindering

-          Aangedane spier drukpijnlijk en rekpijnlijk

-          Positieve rotator-cuff test (specifiek voor de spier)


 [P1]Hoeveel moeten er negatief/positief zijn voor je het kan uitsluiten? Hoeveel sensitief/specifiek
 [P2]Hoeveel aanwezig en dan sensitief/specifiek